Dla wielu doświadczonych ornitologów poniższe informacje są oczywiste, ale niekoniecznie dla osób mniej zaawansowanych.
Kilka słów o fenologii lęgów.
Zimujące pustułki niekiedy pojawiają się na miejscach lęgowych (np. w zamontowanej skrzynce lub we wnęce budynku). Przesiadują w takim miejscu 1-2 dni i znikają. Przylot pustułek na znane ptakom stanowiska lęgowe następuje zwykle w drugiej połowie marca, rzadziej wcześniej. Część ptaków może pojawić się dopiero w końcu kwietnia lub nawet w maju!
Okres lęgowy jest rozciągnięty. Pierwsze jaja w gnieździe niektóre samice mogą zacząć składać nawet w ostatnich dniach marca. Większość par przystępuje jednak do lęgu w drugiej połowie kwietnia lub na początku maja. Starsze ptaki prawdopodobnie przystępują do lęgów wcześniej niż pary z mniejszym doświadczeniem. Asynchronia lęgów pomiędzy parami może sięgać nawet do 1,5 miesiąca na tym samym obiekcie.
Wysiadywanie jaj (zwykle 4-6) zaczyna się od 3 jaja i trwa około 30 dni. Wysiaduje samica, a samiec zastępuje ją na krótko (zwykle na kilka-kilkanaście minut), kiedy dostarczy jej upolowany posiłek. Pisklęta pozostają w gnieździe również około 30 dni. Po opuszczeniu gniazda podloty przez jakiś czas przebywają w jego pobliżu. Miejskie pustułki prawdopodobnie znacznie szybciej opuszczają okolice miejsca lęgowego niż ma to miejsce w krajobrazie rolniczym.
Wyszukiwanie gniazd
Pamiętajmy, że pustułki same gniazd nie budują! Muszą mieć jakąś podstawę – dogodne miejsce do złożenia jaj.
Najłatwiej wytypować prawdopodobne miejsce przyszłego gniazda przed okresem składania jaj. Ptaki są wtedy bardzo aktywne (zwłaszcza rano w ciepłe dni), często się odzywają, odbywają loty tokowe, odwiedzają potencjalne miejsca dogodne do złożenia lęgu. W mieście są to różnego rodzaju wnęki i nisze a także parapety, skrzynki kwiatowe, poza miastem – gniazda gawronów, wron, kruków i srok, rzadziej innych gatunków. W okresie wychowu piskląt należy przeprowadzić ponowną kontrolę weryfikującą nasze przypuszczenia co do położenia gniazda.
Odpowiednim okresem do lokalizowania gniazd jest również czerwiec i początek lipca. W tym okresie odbywa się karmienia piskląt. Na widok dorosłego ptaka z pokarmem pisklęta głośno nawołują i łatwo je usłyszeć. Dorosłe ptaki noszą pisklętom pokarm co umożliwia lokalizację gniazda.
Po opuszczeniu gniazda przez młode pozostają liczne ślady ich odchodów. Pamiętać należy, że obielenie niszy czy parapetu nie daje pewności co do miejsca lęgu. Potencjalne miejsca dogodne dla pustułek może zająć gołąb miejski, który pozostawia również liczne ślady odchodów.
Więcej można przeczytać klikając Obserwacje pustułek.
